An toàn thực phẩm là vấn đề quan trọng liên quan trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng thực phẩm ngày càng tăng, vai trò của chính quyền cơ sở ngày càng trở nên quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm.
1. Vai trò then chốt của chính quyền cơ sở
Chính quyền cơ sở – Điểm tiếp cận gần nhất với người dân
Chính quyền cơ sở, đặc biệt là cấp xã, phường và thị trấn, đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Là cấp quản lý gần dân nhất, họ có khả năng giám sát, xử lý trực tiếp các hành vi vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm.
- Triển khai hiệu quả biện pháp quản lý: Chính quyền cơ sở tiếp cận nhanh chóng với người dân, có thể triển khai các biện pháp phòng ngừa, xử lý vi phạm ngay tại địa phương.
- Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tổ chức các chương trình tuyên truyền, giáo dục về nguy cơ mất an toàn thực phẩm.
Trách nhiệm chính của chính quyền cơ sở
Chính quyền cơ sở không chỉ thực hiện chỉ đạo từ cấp trên mà còn phải chủ động triển khai các hoạt động:
- Tuyên truyền và giáo dục: Nâng cao ý thức người dân về thực phẩm an toàn.
- Giám sát và kiểm tra: Đảm bảo các cơ sở kinh doanh, chế biến thực phẩm tuân thủ quy định về an toàn thực phẩm.
- Phòng ngừa vi phạm: Đẩy mạnh xử lý các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm như cung cấp thực phẩm không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng.
2. Thách thức trong công tác quản lý an toàn thực phẩm
Nhân lực và nguồn lực còn hạn chế
- Thiếu nhân lực chuyên môn: Theo bà Vương Thị Ngọc Diên (Phòng Y tế huyện Thạch Thất, TP Hà Nội), nhân sự quản lý an toàn thực phẩm tại cấp xã và huyện còn mỏng, hầu hết cán bộ kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.
Tình trạng vi phạm an toàn thực phẩm
- Ý thức của một bộ phận cá nhân, doanh nghiệp: Một số cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm chạy theo lợi nhuận, vi phạm quy định pháp luật.
- Hạn chế tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia: Việc thiếu các quy chuẩn kỹ thuật gây khó khăn cho cơ sở sản xuất và cơ quan quản lý.
3. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm
Tăng cường giám sát và xử lý vi phạm
- Kiểm tra định kỳ và đột xuất: Chính quyền cơ sở cần tổ chức kiểm tra thường xuyên các cơ sở sản xuất, chế biến và kinh doanh thực phẩm tại địa phương.
- Xử lý nghiêm minh: Kiên quyết xử lý hành vi vi phạm, từ phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự với trường hợp nghiêm trọng.
Thúc đẩy các mô hình thực phẩm an toàn
- Mô hình tiêu biểu: “Chợ an toàn thực phẩm”, “Hợp tác xã sản xuất thực phẩm sạch”, “Cửa hàng thực phẩm an toàn” cần được duy trì và phát triển.
- Hỗ trợ người dân: Tạo kênh phân phối thực phẩm an toàn, minh bạch giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận sản phẩm chất lượng.
4. Vai trò của các ban ngành trong phối hợp kiểm soát
Phối hợp giữa các ban ngành
Theo ông Đặng Thanh Phong (Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội), sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương là yếu tố quan trọng để kiểm soát an toàn thực phẩm trong dịp nhu cầu tiêu dùng tăng cao.
- Kiểm tra hậu kiểm sau công bố: Tăng cường kiểm tra đột xuất, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm.
- Tuyên truyền pháp luật: Nâng cao hiểu biết cho tổ chức, cá nhân trong sản xuất, kinh doanh và phân phối thực phẩm.
5. Kết luận và định hướng phát triển
Trong thời gian tới, chính quyền cơ sở cần tập trung vào:
- Nâng cao năng lực cán bộ: Đào tạo chuyên sâu để tăng hiệu quả công tác quản lý.
- Phát huy mô hình an toàn: Hỗ trợ và nhân rộng các mô hình sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn.
- Tăng cường kiểm tra: Đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả trong hoạt động kiểm tra, giám sát.
Chính quyền cơ sở là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua đảm bảo an toàn thực phẩm. Việc chủ động, sáng tạo trong quản lý và xử lý vi phạm sẽ góp phần xây dựng một môi trường thực phẩm an toàn, lành mạnh.
Nội dung bài viết có tham khảo từ: baodautu.vn